Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca vb, kaynaklı zehirlenmeler hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmakta ve can kayıplarına neden olmaktadır.

Kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmelerinde artış olabileceği düşünülerek özellikle lodoslu günlerde gerekli tedbirlerin alınarak halkımızın bu konuda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla eğitim verilmesi, yerel yönetimlerle işbirliğine gidilerek özellikle lodos estiği günlerde halkı ikaz edici anonsların yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Bu amaçla ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak Sağlık Başkanlığının web sayfasında (http://cevresagligi.thsk.saglik.gov.tr/) yer alan bilgi notu ve sunudan da faydalanılarak halkımıza konu ile ilgili aşağıdaki bilgilendirmelerin yapılması hususu önem arz etmektedir.Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alimini engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmaz ise ölümle sonııçlanabilmektedir.

Ülkemiz genelinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan ve her yıl özellikle kış aylarında sobaların, kombilerin ve şofbenlerin yanmasıyla birlikte Ülkemizin hemen her bölgesinden çok sayıda karbonmonoksit zehirlenmesi haberleri medyaya yansımakta ve tüm sezon boyunca hemen her gün bu haberleri okumaktayız. Nice ocaklar sönmekte ve aile boyu facialar yaşanmaktadır. Yüzlerce vatandaşımız hayatını kaybetmekte, bir o kadarı da sakat, kalmaktadır.

Özellikle soba dumanına bağlı karbonmonoksit zehirlenmeleri topluca ölümlere yol açmaktadır. Bir aileden çok sayıda kişi ayıtı anda kaybedilmektedir Alınacak tedbirlerle karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler önlenebilir ölümlerdir. Bu nedenle;

TOPLUMA YÖNELİK VERİLECEK MESAJLAR ve UYULMASI GEREKEN KURALLAR

Soba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar

1. Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli,
2. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı,
3. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
4. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
5. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
6. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,
7. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
8. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmak,